Na czym polega pomoc prawna, która jest obecnie oferowana frankowiczom, co leży u jej podstaw i jakie są prognozy rozwoju polskiego orzecznictwa w sprawach kredytów CHF?

Dyskusję na temat frankowiczów i ich problemów należy rozpocząć u podstaw: czyli samych umów kredytowych. Banki w latach 2004-2011 oferowały kredyty złotówkowe waloryzowane kursami franka szwajcarskiego. Były to kredyty zarówno wypłacane jak i spłacane w polskich złotych, jednak wysokość zadłużenia jak i rat była wyrażona w walucie szwajcarskiej. Bardzo często sposobem na udzielanie takich kredytów była odmowa udzielenia tradycyjnych kredytów złotowych i zasłanianie się brakiem zdolności kredytowej: ponieważ wskaźnik WIBOR, służący do wyznaczania oprocentowania w tych kredytach był wyższy, niż analogiczny dla kredytów waloryzowanych LIBOR. Jak w tamtym czasie wyglądała ochrona konsumentów i pomoc prawna ze strony rządu? Komisja Nadzoru Finansowego wydała rekomendację dotyczącą kredytów frankowych, jednak należy pamiętać, że rekomendacje KNF nie są wiążącymi aktami prawnymi. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta dopiero w 2012 roku wpisał do rejestru klauzul abuzywnych zapisy z umów kredytów indeksowanych, inna pomoc prawna nie istniajała. Pomoc prawna nie nadeszła również ze strony rządu, pomimo wielokrotnych obietnic deklarujących przewalutowanie kredytów i rozwiązanie problemu na poziomie ustawowym. W 2019 roku ostatecznie odrzucono pracę nad ustawą, a Prezydent Andrzej Duda stwierdził, że taka pomoc prawna nie będzie możliwa do zrealizowania w Polsce. Poszkodowanym frankowiczom , którzy w swoich umowach posiadają zapisy niedozwolone, pozostaje walka na własną rękę i wytoczenie powództwa sądowego przeciwko bankowi. Takie postępowanie jest jednak złożone, wymaga specjalistycznej wiedzy z zakresu prawa konsumenckiego i bankowego, a w czasie kilku lat powództwa ilość dokumentacji może sięgnąć tysięcy stron. Banki uwikłane w toksyczne kredyty frankowe dbają o swój interes prawny zatrudniając bardzo dobrze wykwalifikowane kancelarie prawnicze – ilość kredytów i skala roszczeń która jest na szali powoduje, że sektor finansowy jest zdeterminowany do zażartej walki broniąc swojego interesu. Z tego powodu na popularności zyskuje pomoc prawna oferowana przez wyspecjalizowanych w sprawach przeciwko bankom pełnomocników. Ponieważ w Polsce pojawiła się już pewna linia orzecznicza, to pomoc prawna dla frankowiczów jest coraz częściej proponowana przez osoby i firmy bez realnego doświadczenia – wykorzystuje się marketingowe sztuczki mające zbudować iluzję prostego postępowania, dodatkowo często tańszego niż w przypadku renomowanych, sprawdzonych kancelarii. Warto jednak sceptycznie podchodzić do wyboru pełnomocnika i bardzo ostrożnie weryfikować dokonania kancelarii – jeżeli pomoc prawna okaże się nieskuteczna, to nie będzie można wytoczyć ponownego postępowania przeciwko bankowi. Kredyt pozostanie bez zmian, a bank będzie miał zagwarantowane bezpieczeństwo własnego interesu, dalej wykorzystując niedozwolone zapisy do uzyskiwania korzyści kosztem kredytobiorców.